سطوح (قواعد) سکولاریسم چیست؟


سکولاریسم یا به عبارت عامه جدایی دین از سیاست مکتبی اجرایی در نظام قانونی و مجریه هر کشور و حکومت است که به موجب آن حاکمیت و فرمانروی جامعه از سلطه مذهب خارج می شود. این حاکمیت اصل را بر حفظ آزادی و برابری مذهبیون و غیر مذهبیون از هر رنگ و ریشه ای قرار می دهد. حال آنکه سکولاریسم دارای چهار جوب و قوانینی است که آنان را سطح های سکولاریسم نیز می دانند.

سکولاریسم مذهبیون

سطوح سکولاریسم یا در واقع قواعد و قوانین اجرایی سکولاریسم همان راهکارهای کلی در نظر گرفته شده از سوی مجامع و محافل سکولار اند که چهارچوب کلی نظام سکولار را بیان و اجرایی می کنند. اگرچه این اصول و قواعد در مراجع مختلف تفاوت هایی در نحوه ارائه دارند اما جملگی به مفاهیم متحد و یکسانی اشاره دارند. تشابه این مفاهیم و قواعد از سوی مراجع مختلف در ابعاد زیر براحتی قابل مشاهده اند:

  • همگی به آزادی افراد و اعتقادات اشاره دارند
  • همگی به جدایی دین و مذهب از راس امور مدیریتی و موسسات دولتی اشاره دارند
  • و همگی راهکارهایی برای دستیابی موارد فوق ارائه داده اند.

سطوح سکولاریسم از دیدگاه انجمن جهانی سکولار:

وب سایت انجمن بین المللی سکولار (National Secular Society) سه اصل کلی برای حمایت و برقراری آزادی بشریت را به شرح ذیل بیان می کند:

۱. جدایی موسسات و نهاد های مذهبی از موسسات و نهاد های دولتی و یک فضای عمومی که در آن مذهب حضور دارد اما تسلط و غلبه بر دیگران ندارد.

۲. آزادی عملی و اجرایی بر ایمان یا عقیده اشخاص بدون هیچ گونه تهدید یا آسیب رساندن به دیگران و همچنین آزادی در تغییر عقیده و باور و یا حتی عدم باور و فقدان ایمان بر پایه وجدان شخصی

۳. برابری و مساوات به نحوی که باور ها و عقاید مذهبی اشخاص و یا حتی عدم باور یا عقاید سست آنها هیچ گروه یا دسته ای را برتر و یا ضعیف تر نمی کند!

اصل جدایی سکولاریسم

اصل جدایی دین از سیاست در حقیقت پایه و اساس سکولاریسم است. بر مبنای این مذهب در امور سیاست و بالعکس دخالت نخواهند داشت. در حقیقت سکولاریسم بدنبال حمایت از آزادی عقاید است، چه مذهبیون و چه غیر مذهبی ها! سکولار ها بدنبال برقراری عدالت اجتماعی برای تمامی گرایش ها هستند. معتقدین و منکرین هردو در جامعه سکولار حضور دارند و بنابر کوتاه کردن یا برداشته شدن حقوق مذهبیون نیست!

اصل آزادی سکولاریسم

سکولاریسم بدنبال حمایت آزادی کامل مذهبیون و غیر مذهبیون است تا اشخاص عقاید مذهبی و یا غیر مذهبی خود را بروز دهند تا آنجا که این ابراز و تبلیغ عقیده تجاوزی به حریم آزادی دیگر عقاید نداشته باشد. سکولاریسم اطمینان می هد که حق اشخاص حقیقی برای آزادی مذهبی همیشه با حق آنها برای آزادی و جدایی از مذهب در مساوات و برابری است.

اصل برابری سکولاریسم

سکولاریسم بر این اصل است که تمامی شهروندان حقوقی برابر و مساوی دارند و هیچ گونه ارجحیت و برتری بین مذهبیون و غیر مذهبیون در حقوق شهروندی و جامعه نیست! سکولاریسم در تلاش است تا حقوق بشری برابر و مساوی بین شهروندان برقرار کند و زنان و حتی پیروان مذاهبی که اقلیت خوانده می شوند، حقوقی برابر با تشکل ها و گروه های مذهبی داشته باشند. این قانون سکولاریسم این اطمینان را به شهروندان می دهد که قانون حاکم بر جامعه بازخورد و حقوقی کاملا برابر بین پیروان مذاهب گوناگون و حتی کسانی که هیچ مذهبی را به رسمیت نمی شناسند و یا حتی قصد تغییر عقاید مذهبی خویش را دارند برقرار است. حال آنکه در بسیاری جوامع مذهبی مجازات سنگینی برای کسانی که قصد تغییر عقاید مذهبی شان را دارند در نظر می گیرند و یا در برخی گروهی حاکم بر جامعه مابقی اقشار جامعه را “اقلیت” خطاب کرده و آنها را دارای کمترین حق و امتیاز در مقایسه با سایر اقشار اکثریت می دانند!

باشد که روزی فرا رسد تا حقوق بشر بر اساس انسانیت و به مساوات تقسیم شود

منابع:

نظرات